Wilde bloemen als bestrijding Eikenprocessierups

Boswachter Henk-Jan van der Veen: ‘Zoals de natuur het oplost is het meest voor de hand liggende.’ 

Begin dit jaar hebben we samen met Staatsbosbeheer een zadenmengsel ontwikkeld met bloemen die de Eikenprocessierups helpt te bestrijden. Afgelopen maand hebben we samen met boswachter Henk-Jan van der Veen de Spokeplas bezocht; één van de locaties waarvan delen zijn ingezaaid. Gelukkig kwamen we de Eikenprocessierups niet tegen. De brandharen kunnen namelijk veel irritatie geven als ze in contact komen met de huid, ogen en luchtwegen. 

Interview met Henk-Jan van der Veen:  
Staatsbosbeheer merkte de laatste jaren dat de overlast van de Eikenprocessierups toenam. ‘We bestrijden de rups door ze preventief weg te zuigen, maar dit jaar combineren we dit met een experiment om ze te bestrijden met bloemenweides,’ vertelt Henk-Jan van der Veen. Als boswachter van Staatsbosbeheer is hij betrokken bij het inzaaien van bloemenweides in delen van de Spokeplas, Landgoed Oranjewoud en Speelbos Sparjebird.

‘We zijn eigenlijk genoodzaakt om de rups preventief te bestrijden. De meeste van onze gebieden zijn openbaar toegankelijk. Zeker met drukke gebieden zoals de Spokeplas en Landgoed Oranjewoud moet je altijd goed opletten. Daar zit de Eikenprocessierups dicht tegen de mens aan. Veiligheid staat voorop in onze terreinen en daarom zetten we deze middelen in om de rups te bestrijden.’ 

De rups bestrijden met bloemenweides is eigenlijk heel eenvoudig. ‘Uit onderzoek blijkt dat natuurlijke vijanden van de Eikenprocessierups afkomen op een aantal bloemen met makkelijk toegankelijke bloemen, zoals schermbloemigen. Hierbij kun je denken aan sluipwespen, gaasvliegen, sommige soorten van het lieveheersbeestje, kevers en roofwantsen’, aldus de boswachter. ‘Samen met Cruydt-Hoeck hebben we een speciaal bloemenmengsel ontwikkelt met onder meer deze schermbloemigen, zoals Wilde peen en Pastinaak. Jojanneke Bijkerk van Cruydt-Hoeck heeft het mengsel gespecificeerd voor de locaties die we in willen zaaien. Naast de schermbloemigen zijn er ook éénjarigen mee gezaaid, zoals Korenbloem en Gele ganzenbloem. Deze bloemen geven de kale plagplekken dit jaar nog kleur en zijn ook aantrekkelijk voor de natuurlijke vijanden.’ 

Natuurlijk kun je wachten tot de bloemen vanzelf in het gebied terecht komen, maar je kunt ze ook een handje helpen. Henk-Jan van der Veen: ‘Het voordeel is dat je de juiste soorten of de juiste plek hebt. Bovendien is het een mooie kans om je bezoekers te vertellen dat je actief bezig bent met het bestrijden van de eikenprocessierups.’ 

Staatsbosbeheer hoopt natuurlijk dat er op den duur minder bestreden hoeft te worden door middel van wegzuigen. ‘Zuigen is duurder dan dat de natuur zijn werk doet. Zoals de natuur het oplost is het meest voor de hand liggende. Daar kun je niet tegen op spuiten of zuigen.’ 

Henk-Jan van der Veen is tevreden met de eerste resultaten in de Spokeplas. De éénjarigen bloeien op diverse plekken en ook de schermbloemigen beginnen te kiemen. ‘Sommige delen moeten iets bij gezaaid worden, maar we hebben dit jaar ook een bijzonder droog voorjaar gehad.’ 

‘Ik hoop dat we dit experiment op meer plekken kunnen doen’, vertelt de boswachter. ‘Ook al is het alleen maar om meer bloemenweides te krijgen. Ik geniet enorm van een bloemrijk grasland met allerlei leuke soorten, ik wordt altijd vrolijk van al die kleuren. Alleen om die reden al is dit project leuk om te doen. Met de aanleg van bloemenweides streven we ook naar meer biodiversiteit. Hoe meer biodiversiteit, hoe meer natuurlijke vijanden en hoe groter de kans op natuurlijke bestrijding van de Eikenprocessierups.’ Zowel Cruydt-Hoeck als boswachter Henk-Jan van der Veen zijn benieuwd naar de resultaten de komende jaren!