Wel of niet maaien in mei?

Maai mei niet – of wel?

In het voorjaar maaien we massaal ons gazon weer strak. Onder het motto ‘maai mei niet’ of ‘ik doe niets voor de natuur’ hoor je steeds vaker dat je het gazon in het voorjaar beter niet kunt maaien. Maar soms zie je in gemeentelijke bermen of parken juist in mei wel gemaaid worden. Hoe zit het nou, kun je beter wel of niet maaien in mei?

Maai Mei Niet voor een bloemrijk gazon

Maai mei niet is vooral bedoeld voor gazons. Die worden zeer regelmatig – om de week – kort gemaaid, terwijl er soms al leuke kruiden tussen het gras staan. Madeliefje, Duizendblad, Gewone ereprijs, allemaal mooie bloemetjes, maar door het vele maaien zie je ze in een gazon vaak nauwelijks bloeien. En dat is zonde, want geen bloemen, betekent geen voedsel voor bijen en andere insecten. Door eens een maand een maaibeurt over te slaan komt er ineens wél veel in bloei, waardoor bijen en andere insecten voedsel kunnen vinden op het moment dat er verder nog niet zo veel bloemen te vinden zijn. Zo ga je van gras gazon naar bloemrijk gazon!

Wanneer maai je juist wél in mei?

In een wildebloemenweide of bloemrijk grasland adviseren we om soms wél in mei te maaien. Juíst om meer bloei te krijgen. Dat klinkt tegenstrijdig, maar vooral wanneer gras erg de overhand krijgt, is maaien in mei juist wél nodig. De grassen groeien eerder dan de kruiden, waardoor de kruiden overgroeit kunnen raken Tegen mei komen grassen net in bloei, en door juist dan te maaien – en het maaisel af te voeren – neem je veel energie weg uit de grassen, en geef je ruimte aan de kruiden die in de zomer tot bloei kunnen komen. Doe je dat niet, dan heb je het risico dat grassen de kruiden gaan overwoekeren.

Cultuurlandschap

Zou je helemaal niet meer maaien en de natuur z’n gang laten gaan, dan nemen vaak eerst de grassen de boel over, gevolgd door brandnetels, bramen, en uiteindelijk komen er kleine struikjes en bomen in en wordt het ten slotte bos. Een bloemrijk grasland met veel bloeiende kruiden is juist onderdeel van ons eeuwenoude cultuurlandschap en door de mens gemaakt. Zonder het te weten, hebben de boeren van vroeger bijzondere vegetaties laten ontstaan in hun hooilanden, door het gras en de kruiden één of twee keer per jaar te hooien. Door kleinschalig te werken kregen de bloeiende kruiden steeds kans om terug te komen, en voelden ook veel wilde dieren zich hierin thuis.

Het maaien in mei op wat voedselrijkere gronden gaat dus niet over een gazon, maar over wat we een bloemrijk of kruidenrijk grasland noemen. Dit bevat naast grassen, vooral wat hogere, meerjarige kruiden die jaarlijks opnieuw uitgroeien tot een bloeiende plant. Soorten als Knoopkruid, Rolklaver of Beemdkroon zijn erbij gebaat om één of twee keer per jaar gemaaid te worden, maar zo vaak maaien als een gazon overleven ze niet. Typische gazonsoorten zoals Madeliefje of Smalle weegbree houden juist van vaker maaien, zodat het gras laag blijft. Sterker nog: in een hoger groeiend grasland waarin maar twee keer per jaar gemaaid wordt, zal je de Madelief niet terug zien. Maar elke week maaien is zelfs voor het Madeliefje te veel om nog in bloei te kunnen komen. Dus: laat voor je gazon in mei gerust eens de maaimachine staan, maar in een bloemrijk grasland kan maaien in mei juist nodig zijn om meer bloemen te krijgen!