Een heggenrevolutie!
Een heggenrevolutie!
Al jaren pleit Jaap Dirkmaat, directeur van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap, voor het herstel van heggen in ons landschap. De ecologische rol en functie van heggen zijn lange tijd over het hoofd gezien. Kilometers hagen en heggen werden tijdens de industriële revolutie vervangen door het ‘efficiëntere’ prikkeldraad en vanwege de grootschalige ruilverkaveling zijn er nog eens vele kilometers gekapt. Heggen spelen echter een cruciale rol in de ontwikkeling van biodiversiteit. We hebben daarom een heggenrevolutie nodig.
Wat is een heg?
Een heg is een natuurlijke afscheiding, bestaande uit een aaneenschakeling van bomen, struiken en andere beplanting. Heggen komen in verschillende vormen en maten voor, van kleine hagen die een tuin omheinen tot landschapsheggen die akkers of weilanden scheiden. Ze kunnen in allerlei samenstellingen worden aangeplant, waarbij gebruik wordt gemaakt van inheemse plantensoorten zoals Eenstijlige meidoorn, Lijsterbes, Gelderse roos, Haagbeuk en Kardinaalsmuts.
De rol van heggen in de ontwikkeling van biodiversiteit
‘De heg is een natuur-multiplier,’ schrijft Kenneth Rijsdijk in zijn boek De heg. Hoe meer heg, hoe meer dier- en plantensoorten, en ook hoe meer exemplaren van die soorten. Zo zijn heggen rijk aan paddenstoelen, spinnen, duizendpoten en een veelheid van andere kleine beestjes. Zij laten daar ook hun behoeftes achter en dat verhoogt het voedselaanbod in de bodem onder de heg, die daardoor ook rijk is aan bodemdiertjes. Denk aan pissebedden, miljoenpoten, wormen, mijten, aaltjes en ook bodemschimmels en -bacteriën. Maar heggen dragen op meer manieren bij aan de ontwikkeling van biodiversiteit.
+ Verbindingen tussen leefgebieden
Een van de belangrijkste manieren waarop heggen bijdragen aan biodiversiteit is door het creëren van verbindingen tussen verschillende natuurgebieden. Dieren kunnen door heggen heen bewegen, waardoor ze in staat zijn om van het ene naar het andere leefgebied te migreren. Dit is van cruciaal belang voor veel soorten die anders geïsoleerd zouden raken in hun leefomgeving. Eekhoorns, egels en vogels gebruiken heggen als veilige corridors om voedsel-, schuil- en voortplantingsgebieden te bereiken.
+ Leefomgeving voor plant- en diersoorten
Heggen bieden onderdak aan een enorme verscheidenheid aan flora en fauna. De variatie aan planten die in een heg groeien, biedt voedsel en schuilplaatsen voor tal van insecten, vogels en zoogdieren. Bloeiende heggen leveren nectar voor bijen en vlinders, terwijl de vruchten van de struiken en bomen een belangrijke voedselbron vormen voor vogels en kleine zoogdieren. Een rijk gevulde heg kan ook als broedplaats dienen voor verschillende vogelsoorten, zoals de winterkoning, de geelgors en de zwartkop. Insecten zoals vlinders, bijen, en kevers vinden er voeding en schuilmogelijkheden, en ook grotere zoogdieren zoals herten of vossen maken gebruik van de dekking die heggen bieden.
+ Meer bestuivers en minder plagen
In een diverse en gezonde heg is er een balans tussen verschillende soorten, waaronder roofinsecten die schadelijke plagen bestrijden. Denk daarbij aan lieveheersbeestjes, sluipwespen en andere insecten. Zo zijn er geen chemische bestrijdingsmiddelen meer nodig, wat ook leidt tot een gezondere bodem en minder vervuiling van waterwegen. Heggen trekken tal van bestuivers aan, zoals bijen, vlinders en andere insecten die verantwoordelijk zijn voor het uitwisselen van stuifmeel tussen bloemen. De aanwezigheid van heggen vergroot het aantal bestuivers in de buurt van gewassen, wat kan leiden tot een hogere opbrengst en een betere vruchtzetting. Voor fruitsoorten zoals appel, peer en bessen is dit van bijzonder belang.
+ Bescherming tegen extreme weersomstandigheden
Heggen bieden beschutting tegen harde wind, regen en extreme temperaturen. Dit is niet alleen voordelig voor dieren, maar ook voor de planten en gewassen die in of rondom de heg groeien. Ze zorgen voor een stabieler klimaat, dat minder gevoelig is voor de gevolgen van klimaatverandering. Bovendien kunnen heggen zo bijdragen aan het verminderen van bodemerosie. Door de wortels van de struiken en bomen wordt de bodem beter vastgehouden, wat gunstig is voor planten en voor het behoud van de omliggende natuur.
Heggen en het herstel van het platteland
De aanleg van heggen is een relatief eenvoudige en kosteneffectieve manier om het herstel van biodiversiteit op het platteland te bevorderen. De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het belang van heggen in duurzaam landbeheer. Verschillende initiatieven en subsidies ondersteunen boeren en landeigenaren om heggen aan te leggen en te onderhouden. Dit is niet alleen voordelig voor de natuur, maar kan ook bijdragen aan het economisch voordeel van landbouwers.
Het belang van inheemse plantensoorten
Wanneer heggen worden aangelegd, is het essentieel om inheemse plantensoorten te gebruiken. Inheemse planten zijn goed aangepast aan de lokale bodem, het klimaat en de ecologie, en bieden daardoor de beste voedings- en schuilmogelijkheden voor de inheemse flora en fauna. Door in de winter te planten, krijgen heggen de kans om zich goed te vestigen en een stevig wortelstelsel op te bouwen, waardoor ze sterker en gezonder de lente in gaan. In onze webshop vind je een breed assortiment aan wortelgoed. Weet je niet wat je moet kiezen? We hebben een gemengde biodiversiteitsheg voor je samengesteld met 25 inheemse planten voor 5 meter heg.
Andere blog/nieuws artikelen
